DOI:10.56032/2523-4684.2024.2.10.5

Ұсынылған мақаладағы зерттеу нысаны — музыка мен қозғалыстың өзара әрекетін, оның ішінде үнсіздікті көркемдік элемент ретінде қайта түсіндіріп жатқан заманауи хореография. Зерттеу әдістері мәдени-тарихи және салыстырмалы талдауды қамтиды. Мақаланың өзектілігі мен жаңашылдығы үнсіздік дербес көркемдік құралға айналған қойылымдарды талдауда жатыр. Зерттеуде үнсіздік көркемдік бейне ретінде, жаңа көркемдік формаларды жасауға ықпал ететін және техниканы қалыптастыратын (Карлос Карвахаль, Начо Дуато, Иржи Килиан, Уильям Форсайт, Мартин Шлэпфер және басқалардың хореографиялық қойылымдары) қойылымдар қарастырылады. Постмодернистік қойылымдарда үнсіздік символ, бидің құрылымдық элементі және драматургиялық әсер ету құралы ретінде көрінеді. Мақалада шығыс дәстүрлері мен перформативтік тәжірибелердің ықпалына ерекше назар аударылып, шығыс және батыс дәстүрлерінің хореографиядағы синтез үлгілері қарастырылады. Осылайша, мақаланың негізгі тұжырымы негізделеді: бидегі үнсіздік — бұл жай ғана дыбыстың болмауы емес, көркемдік білдірудің қуатты құралы.
Түйінді сөздер: Заманауи хореография, жаңа пластика, үнсіздік поэтикасы, үнсіздік, кідіріс.

Объектом изучения в предложенной статье является современная хореография, активно переосмысливающая взаимодействие музыки и движения, включая концепцию тишины как художественного элемента. Методы исследования включают культурно-исторический и сравнительный анализ. Актуальность и новаторство статьи заключаются в анализе постановок, в которых тишина становится самостоятельным выразительным средством. В исследовании проанализированы постановки, в которых тишина является художественным образом, создает новые формы выражения, влияет на технику (хореографические постановки Карлоса Карвахаля, Начо Дуато, Иржи Килиана, Уильяма Форсайта, Мартина Шекса и др.). В постмодернистских постановках тишина выступает в роли символа, структурного элемента танца, средства драматургического воздействия. Акцентируется внимание на воздействие восточных традиций и перформативных практик, рассматриваются образцы синтеза восточных и западных традиций в хореографии, обосновывающих концепцию статьи: тишина в танце — это не просто отсутствие звука, а мощный инструмент художественного выражения. 1 Автор для корреспонденции/ Corresponding author/ Хат алмасу авторы
Ключевые слова: современная хореография, новая пластика, поэтика тишины, молчание, пауза.

The object of study in the proposed article is contemporary choreography, which actively reinterprets the interaction between music and movement, including the concept of silence as an artistic element. The research methods include cultural-historical and comparative analysis. The relevance and innovation of the article lie in the analysis of productions where silence becomes an independent expressive means. The study examines productions in which silence serves as an artistic image, creates new forms of expression, and influences technique (choreographic works by Carlos Carvajal, Nacho Duato, Jiří Kylián, William Forsythe, Martin Schläpfer, and others). In postmodern productions, silence acts as a symbol, a structural element of dance, and a means of dramaturgical impact. The article emphasizes the influence of Eastern traditions and performative practices, examining examples of the synthesis of Eastern and Western traditions in choreography, which substantiate the article's concept: silence in dance is not merely the absence of sound but a powerful tool for artistic expression.
Key words: modern choreography, new plastic, poetics of silence, silence, pause.