Данная статья посвящена вопросам преподавания русского языка на неязыковых специальностях высших учебных заведений Казахстана. Отмечается актуальность изучения языков, так как благодаря языку человек имеет возможность осуществлять коммуникацию в социуме. Подчеркивается актуальность коммуникативной функции языка в контексте глобализационных процессов. Обращается внимание на смену парадигмы в преподавании русского языка, что влечёт за собой необходимость пересмотра методики преподавания русского языка в вузах Казахстана. В статье отмечается существующая в казахстанском обществе востребованность русского языка и актуальность его изучения. В статье также говорится о том, что русский язык на неязыковых специальностях в вузах Казахстана необходимо преподавать как иностранный (РКИ). Для того, чтобы получить дополнительные навыки и овладеть приемами в преподавании русского языка как иностранного, можно пройти курсы повышения квалификации, к примеру, в Государственном институте русского языка им. А.С. Пушкина (Москва, РФ). Подчеркивается, что в процессе преподавания русского языка как иностранного применение переводческих стратегий позволяет повысить эффективность освоения языка. Уделяется внимание лексическим, грамматическим и синтаксическим переводческим трансформациям, которые можно и нужно применять на занятиях по русскому языку на первом курсе отделений с казахским языком обучения. Благодаря переводческим стратегиям обучающиеся имеют возможность познакомиться с живым русским языком, который они смогут применять в процессе освоения своей специальности в вузе, а также в дальнейшем использовать в своей профессиональной деятельности.
Ключевые слова: коммуникативная функция, русский язык как иностранный, методика, переводческие стратегии.
Мақала Қазақстанның жоғары оқу орындарындағы тілдік емес мамандықтарға орыс тілін оқыту мәселелеріне арналған. Тілдерді оқытудың өзектілігіне ерекше мән беріледі, себебі тіл – адамның қоғамдақарым-қатынас жасау құралы. Жаһандық үдерістер аясындағы тілдің коммуникативтік қызметінің маңыздылығы сөз етіледі. Мақалада орыс тілін оқытудағы парадигманың өзгеруіне назар аударылады, бұл Қазақстанның жоғары оқу орындарындағы орыс тілін оқытудың әдістемесін қайта қарастыру қажеттілігін туындатады. Орыстілінің алатын орны және оны оқытудың өзектілігі қарастырылады. Сондай-ақ мақалада Қазақстандағы жоғары оқу орындарының тілдік емес мамандықтарында орыс тілін шет тілі ретінде оқыту туралыайтылады. Орыс тілін шет тілі ретінде оқытуға қажетті қосымша қабілет пен тәсілдерді игеру үшін А.С. Пушкин атындағы Орыс тілімемлекеттік институтында (Ресей, Мәскеу) біліктілікті арттыру курсынан өтуге болады. Орыс тілін шет тілі ретінде оқыту үдерісі кезінде аударма стратегияларын қолдану тілді меңгерудің тиімділігін арттыруға мүмкіндік беретіні атап өтіледі. Бірінші курстың қазақ бөлімінде орыс тілі сабағындалексикалық, грамматикалық және синтаксистік трансформацияларғаерекше назар аударылады. Аударма стратегияларының көмегімен білімалушылар орыс тілімен жақын танысуға мүмкіндік алады, кейін оны өзмамандығын игеруде, кәсіби қызметінде қолданатын болады.
Түйінді сөздер: коммуникативті функция, орыс тілі шет тілі ретінде, әдістеме, аударма стратегиясы.
The current paper considers the issues of teaching the Russian language tostudents of non-linguistic specialties of universities and colleges in Kazakhstan.The topicality of learning languages is emphasized, since knowledge of languagegives a person opportunity to communicate in society. The relevance of thecommunicative function of the language in the context of globalization processesis stressed. Attention is drawn to the paradigm shift in teaching the Russian language,which entails the need to revise the methods of teaching the Russian languageat the universities of Kazakhstan. The article notes the demand for the Russianlanguage existing in Kazakhstani society and the topicality of its study.The research also states that the Russian language in non-linguistic specialtiesin the universities of Kazakhstan must be taught as a foreign language (RFL).To gain additional skills and master the techniques in teaching Russian as aforeign language, courses at A.S. Pushkin State Institute of the Russian Language(Moscow, RF), can be attended. It is emphasized that in the process of teachingRussian as a foreign language, the use of translation strategies makes it possibleto increase the efficiency of language acquisition. Particular attention is paid tolexical, grammatical and syntactic translation transformations that can and shouldbe applied in Russian language classes in the first year of departments with Kazakhlanguage of instruction as well. By means of using translation strategies, studentshave the opportunity to get acquainted with the modern Russian language, whichthey can use in the process of mastering their specialty at the university, as well asfurther use in their professional activities.
Key words: communicative function, Russian as a foreign language, methodology,translation strategies.