DOI:10.56032/2523-4684.2022.3.3.94

Poetry of Nikoloz Baratashvili was inspired by national tragedy of Georgia in the end of the 18th century. Speaking on the epoch of Baratashvili, one of the first biographers of the poet – Iona Meunargia - noted that Georgia tried to keep the atmosphere of ancient times from Ioane Petritsi to Ioane Batonisvili. By the manifesto of Georgian modernist Titsian Tabidze - «Blue Horns» - poetry of Baratashvili (especially, his first verses) had reflected enigmas of Besik Gabashvili. It`s important to study allusions and reminiscences of Besik Gabashvili and Nikoloz Baratashvili. The verse of Besiki – «I understood…» – one of the poems of the circle of «Sorrow Garden» («Sevdis Baghi») is an inspiration of lyrical narrative of Baratashvili «The Hyacinth and the Pilgrim». Characters of the Besiki`s poetical narrative – the Hyacinth, the Pilgrim, the Nightingale, the Rose - are reflected in the Baratashvili literary text – it`s a dialogue among the Hyacinth and the Pilgrim. But the context/concept is/are different: In the text of Besiki the beloved is aparted from his sweetheart (the Rose) by his own will, and the strange landscape is a new home for the belover himself. The Hyacinth is only a medium. In the text of Baratashvili main characters are the Hiacintus and the Pilgrim and their dialoge is a main theme of the verse. The most important problem of Baratashvili text is the concept of leaving/parting the native land/fatherland. Metapchorically, a native land is a Paradise, but we think, in this concrete context the author speaks about a real Fatherland (Georgia) and the tragedy of 1832 insurrection as well as the marriage of Ekaterine Chavchavadze.The Hiacintus is trubbled because of losing of freedom. Concept of Baratashvili is the same as «The Pilgrimage of Childe Harrold» - it`s a «texts of innitiation». «Mtatsminda Twilight» by Baratashvili is inspired by the verse of Besiki «Sorrow Garden». The Mtasminda Mountain is the Sorrow Garden as well. The landscape of Besiki is allegorical but the environment of Baratashvili is real mountain as well. The poet looks for Eternity. Political choice of Georgian State and its results are reflected in the conceptual poems of Besiki («For Aspindza», «The Rukhi Battle») and Baratashvili («Destiny of Qartli (Georgia).»
Key words: poetry, parallels, reminiscences, reflection, allusions.

Николоз Бараташвилидің поэзиясы 18 ғасырдың аяғында Грузияның ұлттық трагедиясынан шабыт алған. Бараташвили дәуірі туралы айта отырып, ақын Ион Меунаргийдің алғашқы өмірбаяншыларының бірі Грузия ежелгі атмосфераны Иоан Петрициден Иоан Батонисвилиге дейін сақтауға тырысқанын атап өтеді. Грузин модернисті Титян Табидзенің манифесі бойынша – «Көк мүйіздер» – Бараташвилидің поэзиясы (әсіресе оның алғашқы өлеңдері) Бесик Габашвилидің құпияларын көрсетеді.
Бесик Габашвили мен Николоз Бараташвилидің аллюзиялары мен естеліктерін зерттеу өте маңызды. Бесики өлеңі – «мен түсіндім...» – «қайғы бағы» үйірмесінің өлеңдерінің бірі («Севдис баги») Бараташвилидің» Гиацинт және саяхатшы» лирикалық әңгімесімен рухтандырылған. Бесиканың поэтикалық әңгімесінің кейіпкерлері – Гиацинт, саяхатшы, Бұлбұл, Раушан – Бараташвилидің көркем мәтінінде бейнеленген – Гиацинт пен саяхатшы арасындағы диалог. Бірақ контекст / тұжырымдама басқаша: Бесика мәтінінде сүйікті өзінің сүйіктісінен (раушаннан) өз еркімен бөлінеді, ал таңғажайып пейзаж сүйіктінің жаңа үйіне айналады. Гиацинт – бұл жай ғана орта. Бараташвили мәтінінде басты кейіпкерлер Гиацинт пен саяхатшы болып табылады, олардың диалогтары өлеңнің негізгі тақырыбын құрайды. Бараташвили мәтінінің маңызды мәселесі – туған жерінен/Отанынан кету/бөліну тұжырымдамасы. Метафоралық тұрғыдан алғанда, Отан – бұл жұмақ, бірақ мақала авторының көзқарасы бойынша, ақын осы тұрғыда нағыз Отан (Грузия) және 1832 жылғы көтерілістің трагедиясы, сондай-ақ Екатерина Чавчавадзенің үйленуі туралы айтады. Гиацинт бостандықты жоғалту туралы алаңдайды. Бараташвилидің тұжырымдамасы «Чайлд-Гаррольд қажылығында» бірдей – «арнау мәтіндері». «Ымырт Мтацминда «Бараташвили Бесиканың» қайғы бағы» өлеңінен шабыт алады. Мтасминда тауы да қайғы бағы. Бесиканың пейзажы аллегориялық, бірақ Бараташвилидің айналасы да нағыз тау. Ақын мәңгілікке ұмтылады. Грузия мемлекетінің саяси таңдауы және оның нәтижелері Бесики (Аспиндзу үшін, Рух шайқасы) және Бараташвили (Картли тағдыры (Грузия)) концептуалды өлеңдерінде көрсетілген.
Түйінді сөздер: поэзия, параллельдер, естеліктер, ойлар, аллюзиялар.

Поэзия Николоза Бараташвили была вдохновлена национальной трагедией Грузии, имевшей место в конце XVIII века. Говоря об эпохе Бараташвили, один из первых биографов поэта Иона Меунаргия отметил, что Грузия старалась сохранить атмосферу древних времен от Иоана Петрици до Иоана Батонисвили. По манифесту грузинского модерниста Тициана Табидзе – «Синие рога» – поэзия Бараташвили (особенно его первые стихи) отразила загадки Бесика Габашвили.
Важно изучить аллюзии и воспоминания Бесика Габашвили и Николоза Бараташвили. Стихотворение Бесика «Я понял…» — одно из стихотворений кружка «Сад печали» («Севдис баги»), которое вдохновлено лирическим повествованием Бараташвили «Гиацинт и странник». Персонажи поэтического повествования Бесика (Гиацинт, Странник, Соловей, Роза) отражены в художественном тексте Бараташвили, в диалоге Гиацинта и Странника. Но контекст/концепция иные: в тексте Бесика возлюбленный разлучается со своей возлюбленной (Розой) по собственной воле, и странный пейзаж становится новым домом для самого возлюбленного. Гиацинт — это всего лишь медиум. В тексте Бараташвили главными героями являются Гиацинт и Странник, а их диалоги составляют основную тему стиха. Важнейшей проблемой текста Бараташвили является концепция ухода/разлуки с родной земли/отчизны. Метафорически Родина – это Рай, но, с точки зрения автора статьи, в этом конкретном контексте поэт говорит о настоящем Отечестве (Грузии) и о трагедии восстания 1832 года, а также о замужестве Екатерины Чавчавадзе. Гиацинт тревожится из-за потери свободы. Концепция Бараташвили та же, что и в «Паломничества Чайльд Гарольда» — это «тексты посвящения». «Сумерки Мтацминда» Бараташвили вдохновлены стихом Бесики «Сад печали». Гора Мтасминда также является Садом Скорби. Пейзаж Бесики аллегоричен, но и окружение Бараташвили — настоящая гора. Поэт ищет Вечности. Политический выбор Грузинского государства и его результаты отражены в концептуальных поэмах Бесики («За Аспиндзу», «Рухская битва») и Бараташвили («Судьба Картли Грузии»).
Ключевые слова: поэзия, параллели, воспоминания, размышления, аллюзии.