Мақала ХХ ғасырдың 20 жылдарындағы кеңес үкіметінің қалыптасуы меннығаюы барысындағы қазақ зиялыларының ұлт мүддесі үшін автономиянысақтап қалу мақсатындағы қызметтеріне арналған. Мұрағат құжаттары,мерзімді баспасөз материалдары мен ғылыми зерттеулерге сүйене отырып,автор ХХ ғасыр басындағы қазақ зиялыларының идеялы-саяси көзқарасыныңқалыптасуына әсер еткен әлеуметтік-экономикалық және қоғамдық-саясижағдайды жан-жақты қарастыруға тырысады. Бұл кезеңде орын алған кеңесүкіметі мен оны құрудағы зиялылардың қызметі өлкеге келген Ф.И.Голощекинніңесімімен тікелей байланыстыра көрсетіледі. Сондай-ақ, жұмыс барысынмежелеу, жергіліктендіру, астананың Қызылорда қаласында бой көтеруітәрізді өзекті мәселелерді алға тартады.
Тірек сөздер: интеллигенция, интернационал, межелеу, жергіліктендіру,«ұлтшылдық», «уклонист», автономия, қазақыландыру, өлкелік партия,«сәдуақасовшылдық».

В статье рассматривается борьба казахской интеллигенции за сохранение автономии в 20 годы ХХ века, при становлении и укреплении советского правительства. Основываясь на архивных материалах,периодическую печать и научные исследования, автор всесторонне рассматривает социально-экономическую и общественно-политическую обстановку начала ХХ века, повлиявшую на формирование идейно-политических взглядов деятеля. На этот период деятельность казахской интеллигенции непостредственно связано с именем Ф.И. Голощекина пришедший к руководству края. Также в ходе работы ставится актуальные вопросы как, коренизация, локализация, смена столицы в Кызылорду и т.д.
Ключевые слова: интеллигенция, интернациональный, межевание,локализация, национализм, уклонист, автономия, казахизация, краевой партии,«садуакасовщина».

The article deals with the struggle of Kazakh intellectuals for the conservation ofautonomy in the 20s of the 20th century, with the establishment and strengthening of theSoviet government.Based on archival materials, periodic press and scientific research the authorstudies the socioeconomic and sociopolitical situation at the beginning of the 20thcentury that influenced on the formation ideological and political views of the figure.For this period activity of the Kazakh intelligens is connected with the nameF.I. Goloschekin who came to the mastership of the province.Also, in the course of the work, topical ussues are posed as rooting, localization,the replacement the capital in Kyzylorda etc.
Key words: intelligentsia, international, land surveying, localization,nationalism, objector, autonomy, kazakhization, edge party, "saduakasovshina"