DOI:10.56032/2523-4684.2023.2.6.53

Камера өнерінің пайда болуы мен даму тарихы кинематографияның даму кезеңдерімен тығыз байланысты. Дүниежүзілік кинематографияда бұл әдіс шығарманың тақырыбы мен идеясын ашу, қаһарман мінезін сипаттау, кинематографиялық уақыт пен кеңістікті көрсету, атмосфераны, жарық пен түс беру үшін кеңінен қолданылады. Ғылыми жұмыс барысында тақырыпты толық ашу үшін Ногербек Б.Р. («Қазақ көркем фильмдеріндегі экрандықфольклорлық дәстүрлер»), Фрейлих С.И. («Кино теориясы. Эйзенштейннен Тарковскийге дейін»), Б.Балазс («Кино – жаңа өнердің қалыптасуы мен мәні»), Л.Деллюк («Фотогенез»), т.б еңбектер қарастырылды. Бұл жұмыста жүйелік-салыстырмалы, тарихи-хронологиялық және аналитикалық ғылыми әдістер қолданылды.
Түйінді сөздер: кинооператор, кинематограф, кинокамера, кинотану, кинотеатр, өндіріс

Scientific works of domestic and foreign scientists, such as B.R. Nogerbek «Ekranno – folklornyetraditsii v kazakhskomigrovomkino», S.I. Freilikh «Teorii kino. Ot Eizenshteina do Tarkovskogo», B. Balash «Kino – stanovleniye I suchshnostnovogoiskusstva», L. Dellyuk «Fotogeniya», etc were considered during the dissertational research work for full disclosure of the topic. Different scientific methods used in this work are systematically, comparative, historical, chronological and analytical. The history of formation and development of cameraman art is closely related to the periods of the development of cinematography. The 54 global cinematography art widely use this method for disclosure of the theme and idea of work, describing the nature of the main character, to show the cinematic time and space, atmosphere, light and color.
Key words: cameraman, cinematographer, film camera, film studies, film studio,production

Появление и история развития операторского искусство тесно связана с периодами развития кинематографа. Данная техника широко используется в мировом киноискусстве для раскрытия темы и идеи произведения, описании характера героя, для показа кинематографического времени и пространства, подачи атмосферы, света и цвета. В ходе исследовательской работы для полного раскрытия темы рассматривались научные труды отечественных и зарубежных ученых, таких как Нөгербек Б.Р. («Экранно-фольклорные традиции в казахском игровом кино»), Фрейлих С.И. («Теория кино. От Эйзенштейна до Тарковского»), Балаш Б. («Кино – становление и сущность нового искусства»), Деллюк Л. («Фотогения») и т.д. В данной работе применялись различные научные методы: системно-сравнительный, историко-хронологический и аналитический.
Ключевые слова: кинооператор, кинематограф, кинокамера, киноведения,киностудия, продакш