Мақалада қазақтың тұңғыш балетмейстері, қазақ ұлттық би өнерін алғашқы зерттеуші, осы мәселе бойынша дисертация жазған Қазақстан Республиканың халық артисі, өнертану кандидаты, профессор Дәурен Тастанбекұлы Әбіров шығармашылығы қарастырылады. Зерттеудің нысаны – «Жастық» (1952), «Эсмеральда» (1953), «Шурале» (1956), «Махаббат туралы аңыз» (1963), «Қарт Хоттабыч» (1968) балеттерінің қойылымдары. Д.Әбіровтің классикалық, ұлттық және балалар балет спектакльдерінің қойылымдары, либретто жасауы сол жылдардағы балет труппаларының кәсіби өркендеп өсуінеүлкен септігін тигізді және Қазақстанның ұлттық хореографиясы дамуына айтарлықтай елеулі үлес қосты.
Түйін сөздер: Дәурен Әбіров, хореография, Қазақстан, классика, балет,балетмейстер, либретто.
The authors examine the work of the People’s Artist of the Republic of Kazakhstan,the PhD of art criticism, Professor Dauren Tastanbekovich Abirov, who is the firstKazakh choreographer who received professional education and was the first researcherof the national dance who defended his thesis on this issue. The center for the study ofthe staging of the ballet “Youth” (1952), “Esmeralda” (1953), “Shurale” (1956), “TheLegend about love” (1963), “The old Man Hottabych” (1968). Productions of classic. D.Abirova’s performances of classical, national and children’s ballet spectacles, the creationof the libretto helped the professional growth of the ballet troupe of those years andcontributed to the development of the national choreography of Kazakhstan.
Key words: Dauren Abirov, choreography, Kazakhstan, classics, ballet, choreographer,libretto.
В статье авторы рассматривают творчество народного артиста Республики Казахстан, кандидата искусствоведения, профессора Даурена Тастанбековича Абирова, являющегося первым казахским балетмейстером и первым исследователем национального танца, защитившим диссертацию по этой проблеме. В центре исследования постановки балетов «Юность» (1952),«Эсмеральда» (1953), «Шурале» (1956), «Легенда о любви» (1963), «Старик Хоттабыч» (1968). Постановки Д. Абировым классических, национальных и детских балетных спектаклей, создание либретто помогли профессиональному росту балетной труппы тех лет и внесли определенный вклад в развитие национальной хореографии Казахстана.
Ключевые слова: Д.Абиров, хореография, Казахстан, классика, балет,балетмейстер, либретто.
