В статье автором рассматриваются исторические процессы формирования педагогики балета, охватываются исторические периоды ХVXVI,XVIII-XIX вв. На основе научных трудов и специальной искусствоведческой литературы в материале приведены общие характеристики педагогической деятельности выдающихся балетных педагогов. По убеждению автора,достижения в области мирового балета, методики обучения, эволюционные процессы в движениях, прыжках и вращениях, а также сам статус балетного искусства обязаны первым педагогам, внесшим огромный вклад в развитие балетного искусства и формирование школы балета. Первые методики обучения классическому танцу, его принципы и педагогическое мастерство первых исторических периодов являются доступными для изучения, благодаря современным исследованиям. Изучение истории и развития педагогических процессов в балете имеет большое значение не только для творческого осмысления богатейшего опыта и обогащения традиций, но и для применения его в современных условиях обучения.Теоретическая и практическая значимость представленного материала заключается в рассмотрении различных исполнительских стилей двух школ -итальянской и французской. Новизна рассматриваемой проблемы определяется тем, что на основе проведенного анализа и конкретных примеров, в статье определены историко-теоретико-методические основы развития русской балетной школы (петербургской и московской школ), что в конечном результате сформировало методологические основы балетной педагогики в целом, положило начало становлению национальных балетных школ и определению основополагающих методик обучения классическому танцу.
Ключевые слова: балетная педагогика, искусство, балетный театр,методика обучения, классический танец, педагогическая деятельность,педагогический процесс.
Бұл мақалада автор XV-XVI, XVIII-XIX ғасырлар аралығындағы балет педагогикасын қалыптастырудың тарихи процестерін зерттейді. Берілген материалда ғылыми еңбектер мен арнайы өнер саласындағы әдебиеттердің негізінде атақты балет оқытушыларының педагогикалық қызметінің жалпы Бұл мақалада автор XV-XVI, XVIII-XIX ғасырлар аралығындағы балет педагогикасын қалыптастырудың тарихи процестерін зерттейді. Берілген материалда ғылыми еңбектер мен арнайы өнер саласындағы әдебиеттердің негізінде атақты балет оқытушыларының педагогикалық қызметінің жалпы сипаттамалары беріледі. Автордың айтуынша, әлемдік балеттегі жетістіктер, оқыту әдістері, қозғалыстағы, секіру және айналудағы эволюциялық процестер, сондай-ақ балет өнерінің мәртебесі балет өнерін дамытуға және балет мектебінің қалыптасуына зор үлес қосқан алғашқы оқытушылардың арқасында қалыптасты. Классикалық би, оның принциптерімен бірінші тарихи кезеңдердің педагогикалық шеберліктері қазіргі заманғығылыми-зерттеу жұмыстарының арқасында зерттеу үшін қол жетімді болыптабылады. Балеттегі білім беру процестерінің тарихы мен дамуын зерттеу байтәжірибені шығармашылық тұрғыда түсіну үшін және дәстүрлерді байытуүшін ғана емес, сонымен қатар қазіргі заманғы оқыту ортасында қолдану үшінде үлкен мәнге ие. Ұсынылған материалдың теориялық және практикалық маңыздылығы -итальяндық және француз мектептерінің екі түрлі орындау стильдерінің ерекшеліктерін қарастыру болып табылады. Қарастырылып отырған мәселеніңжаңалығы - мақаладағы орыс балет мектебін дамытудың тарихи, теориялықжәне әдістемелік негіздері анықталды (Санкт-Петербург және Мәскеу мектептері), ол жүргізілген зерттеу мен нақты дәлелдердің арқасында жүзегеасты, нәтижесінде жалпы балет педагогикасының әдіснамалық негіздеріқалыптасып, ұлттық балет мектептері дами бастады. Классикалық бидіоқытудың негізгі әдістері анықталды.
Тірек сөздер: балет педагогикасы, өнер, балет театры, оқыту әдістері,классикалық би, педагогикалық қызмет, педагогикалық үдеріс.
In the article the author considers the historical processes of ballet pedagogyformation, covers the historical periods of the XV-XVI, XVIII-XIX centuries. On thebasis of scientific works and special art criticism in the material, generalcharacteristics of pedagogical activity of outstanding ballet teachers are given.According to the author, achievements in the world of ballet, teaching methods,evolutionary processes in movements, jumps and rotations, as well as the status ofballet art, are due to the first teachers who made a great contribution to thedevelopment of ballet art and the formation of the ballet school. The first methods ofteaching classical dance, its principles and pedagogical skills of the first historicalperiods are accessible for study, thanks to modern research. Studying the history anddevelopment of pedagogical processes in ballet is of great importance not only forcreative comprehension of rich experience and enrichment of traditions, but also for itsapplication in modern learning conditions.The theoretical and practical significance of the material presented is toconsider the distinctive features of the performing styles of the two schools, Italian andFrench. The novelty of the problem under consideration is determined by the fact thaton the basis of the analysis and specific examples, the article defines the historical,theoretical and methodological foundations for the development of the Russian balletschool (St. Petersburg and Moscow schools), which ultimately shaped themethodological foundations of ballet pedagogy in general and marked the beginning the establishment of national ballet schools and the definition of the basic methods ofteaching classical dance.
Key words: ballet pedagogy, art, ballet theatre, teaching methods, classicaldance, pedagogical activity, pedagogical process.
